Se onte conversabamos coa fotógrafa de 'Cociñando ao pé da letra', Andrea Costas, hoxe toca falar con Yolanda Castaño, editora literaria do libro e autora dos textos de presentación de cada un dos escritores-cociñeiros que participan.
-¿Cómo naceu a idea deste libro?
Naceu coa idea de trocar a imaxe tradicional que tiñamos dos escritores e escritoras: ‘dogmatizando’ fronte a un atril, ‘sentando cátedra’ tras dunha mesa presidencial, sempre moi graves e serios/as, para velos agora amasando, picando cebola ou pelando patacas, imaxes tan próximas e nas que todas e todos nos recoñecemos.
Naceu da miña constante teima por achegar a escrita á sociedade, amosándoa coma unha parte moito máis achegada e imbricada na realidade do que talvez se pensa. Un convite a penetrar na fascinante literatura galega actual a través dun fío conductor co que todos e todas temos que ver, tan doméstico e íntimo, tan sinxelo, suxestivo e delicioso coma o da cociña.
Naceu da miña absoluta fe na potencia creativa dos escritores e escritoras deste país e da gana por contaxiar ese entusiasmo a través dunha proposta que resultase fresca, orixinal, fluída e sobre todo alegre, incidindo no contacto entre disciplinas e nese trasvase tan contemporáneo.
Naceu alentada tamén pola magnífica rede de blogs gastronómicos que existe en Galicia e España, traballos dos máis honestos aos que me asomei na internet e absolutamente inspiradores.
– Semella que teñen moito que ver cociñar e escribir…
Eu polo menos atopei 21 aspectos nos que os dous labores teñen moito en común como procesos creativos que son (tantos como autores/as hai no libro!). Os dous implican unha transformación de materiais previos, un código antigo que se actualiza e algo de sazón. Queda claro que escribir se asemella máis a traballar coas mans, picar, rebozar ou levedar que a deixarse atravesar por un transo case místico en mans de musas etéreas.
– ¿Cómo son de preto os escritores e as escritoras cando se lles colle "coa man na masa"?
Hainos moi concienzudos, outros menos tensos (aínda que nunca despreocupados), hainas moi metódicas, outras máis viscerais e intuitivas. Hainos lentísimos, outras son veloces; apegadas á receita tradicional, outros máis fantasiosos. Algúns son auténticos gourmets, outras contáronnos pratos que falaban máis ben da fame. Algunhas privilexian o produto, outras o proceso de elaboración, a presentación, o contexto, aqueloutros a memoria. En definitiva: son diversos, pero sempre entregadas, creativos, próximos e xenerosas.
– E que arte vén sendo máis difícil, despois de todo o que tes visto, ¿a escrita ou a cociña?
Supoño que todo dependerá das habilidades da persoa na que se poña o foco, do nivel de esixencia que esteamos demandando… Todo ten tamén a súa complicación. Ás veces é tan difícil escribir un texto memorable como conseguir que non se pegue o arroz.
– Adoitamos dicir que a nosa literatura está a un gran nivel. ¿E o nivel destes cociñeiros e cociñeiras como é? (Anímate a poñerlles unha nota)
A verdade é que ese verán comimos coma ningún outro… Mesmo acabamos levando moitos "tuppers" para casa! Hahaha…
Agora en serio, partindo da base de que a selección de autores pasou en boa medida por aqueles/as que eran máis "cocinillas" (obviamente hai grandes autores e autoras que non están no libro porque non teñen unha relación salientable coa cociña), son desiguais. Hai expertas no prato que confeccionaron e autores que tamén o son de libros gastronómicos, hai cociñeiros máis ocasionais, sibaritas de primeira e, outras, que o fan moi ben pero case por obriga. Algúns póñenlle auténtica dedicación, a outras reláxalles. Algún faino tamén por rutina e outra despregando verdadeira creatividade. Pero o segredo do libro tamén está en que non fixo sempre falla facer un prato moi sofisticado para dar –en conxunto (receita, imaxes, texto literario…)- unha peza suxestiva: dende a receita máis elaborada á máis humilde todas contan un senfín de historias.
